Mobilność czy Stabilność – Co Ważniejsze w Treningu?
W świecie fizjoterapii i treningu personalnego często pojawia się pytanie: czy ważniejsza jest mobilność, czy stabilność? Odpowiedź, jak w wielu aspektach pracy z ciałem, brzmi: to zależy. Kluczem do zdrowego i efektywnego ruchu jest znalezienie równowagi pomiędzy tymi dwoma aspektami. Zbyt duża mobilność bez odpowiedniej stabilizacji może prowadzić do kontuzji, natomiast brak mobilności ogranicza zakres ruchu i zwiększa kompensacje w ciele.
Jak więc znaleźć złoty środek?
Czym Jest Mobilność i Stabilność?
- Mobilność to zdolność do wykonywania ruchów w pełnym zakresie w stawach przy jednoczesnej kontroli nad ruchem.
- Stabilność natomiast to zdolność do kontrolowania pozycji ciała i utrzymywania go w bezpiecznej pozycji podczas ruchu.
Zasada „Joint by Joint”
W podejściu do treningu warto kierować się zasadą „joint by joint”, według której kolejne stawy, zaczynając od stawu skokowego, w ciele wymagają albo większej mobilności, albo stabilności. W kolejności:
- Staw skokowy – mobilność
- Kolano – stabilność
- Biodro – mobilność
- Odcinek lędźwiowy – stabilność
- Odcinek piersiowy – mobilność
- Łopatka – stabilność
- Staw ramienny – mobilność
Jeśli w danym segmencie ciała brakuje odpowiedniej mobilności lub stabilności, inne struktury przejmują jej funkcję, co może prowadzić do kontuzji. Na przykład brak mobilności w biodrach może powodować nadmierne obciążenie odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Najczęstsze Błędy w Treningu i Rehabilitacji
- Zbyt duży nacisk na mobilność bez kontroli ruchu – Osoby z hipermobilnością często wykonują rozciąganie, które nie poprawia stabilności, przez co narażają się na urazy.
- Nadmierna sztywność i brak mobilności – Osoby prowadzące siedzący tryb życia mają ograniczoną ruchomość i często cierpią na ból kręgosłupa czy bioder.
- Brak indywidualnego podejścia – Nie każda osoba potrzebuje większej mobilności; czasem kluczowe jest wzmocnienie stabilizatorów.
Jak Znaleźć Równowagę?
- Ocena funkcjonalna – Warto sprawdzić, które segmenty ciała wymagają mobilności, a które stabilności.
- Połączenie ćwiczeń mobilizujących i stabilizujących – Dobrym przykładem jest trening rotacji tułowia – zanim zwiększymy zakres ruchu, musimy upewnić się, że stabilizacja centralna jest wystarczająca.
- Ćwiczenia aktywne zamiast pasywnych – Zamiast biernego rozciągania warto stosować ćwiczenia wzmacniające kontrolę nad ruchem, np. aktywne mobilizacje bioder czy stabilizację tułowia.
Aby zadbać o bezpieczeństwo i mieć pewność, że właściwie ocenisz swoje ciało – poproś o pomoc naszych fizjoterapeutów!
Podsumowanie
Znalezienie równowagi pomiędzy mobilnością a stabilnością jest kluczowe dla efektywnego ruchu i unikania kontuzji. Indywidualne podejście, ocena funkcjonalna i odpowiednie dobranie ćwiczeń pozwolą na optymalizację treningu i rehabilitacji. Niezależnie od poziomu zaawansowania, warto pamiętać, że ani nadmierna mobilność, ani sztywność nie są korzystne – klucz leży w harmonii.
